Tijdens een feestelijke bijeenkomst op zondag 30 oktober presenteerde de Alliantie Zuiderwaterlinie het onlangs verschenen boek: ‘Rampjaar of Jubeljaar? Brabant in 1672-74’. Het boekwerk is het resultaat van een unieke samenwerking tussen 15 lokale heemkundigen en professionals; tussen de lokale kennis en de wetenschap.
Deze samenwerking heeft geleid tot een nieuw, Brabants perspectief op de geschiedenis van het Rampjaar. Jacob Knegtel, onderzoeker en redacteur: “Door onze krachten te bundelen, laten we zien dat deze bijzondere periode uit de Nederlandse geschiedenis nog meer nuances kent.”
Rampjaar of Jubeljaar?
Tijdens het Rampjaar speelde Brabant een belangrijke rol in de verdediging van de Republiek der Nederlanden tegen het grote Franse leger van de jonge Zonnekoning Lodewijk XIV. Het boek belicht niet alleen de militaire en politieke kanten, maar geeft ook aandacht aan de verhalen van de plaatselijke bevolking. De uitbuiting, afpersing, onderwaterzettingen, de verwoestingen en moordpartijen, de godsdienstige tegenstellingen en onderdrukking. Hoe gingen boeren en burgers daarmee om?
Daartegenover staan verhalen uit Brabantse steden waar de Fransen juist met gejuich werden ontvangen. Voor hen betekende de ‘bezetting’ meer vrijheid. Zo ook in Ravenstein, de plek waar de boekpresentatie plaatsvond. Joost Vlemmix, één van de auteurs en lid van heemkundekring Land van Ravenstein: “In mijn onderzoek ontdekte ik dat de bezetting door de Franse koning Lodewijk XIV meer godsdienstvrijheid betekende voor de inwoners van Ravenstein. Zij konden hun katholieke geloof eindelijk weer uitoefenen. Het afschudden van ‘het Hollandse juk’ was hier iets om over te jubelen!”
Brabants perspectief vult gat in onze kennis
Anne-Wil Maris, programmamanager van de Alliantie Zuiderwaterlinie: “Dit boek vult een belangrijk gat in onze nationale kennis en verhalen over het Rampjaar. Het Brabants perspectief voegt iets heel belangrijks toe, namelijk dat een gebeurtenis altijd verschillende kanten en dus verhalen kent. De lokale verhalen in het boek bieden nieuwe inzichten op de bekende geschiedenis. Tegelijkertijd leert het ons meer over het Brabant van vandaag. Ik ben trots dat het sterke netwerk van de Zuiderwaterlinie heeft geleid tot dit mooie resultaat.”
Het Rampjaar vormde de aanleiding om de Zuiderfontier (de huidige Zuiderwaterlinie) aan te leggen. Jos Cuijpers, erfgoedspecialist bij de Alliantie Zuiderwaterlinie en redacteur: “Door de constante dreiging ontstond de behoefte om de Republiek beter te beschermen. De Friese strateeg en vestingbouwer Menno van Coehoorn kreeg deze opdracht en legde rond het jaar 1700 de verdedigingslinie aan. Vandaag de dag kun je nog op allerlei plekken deze geschiedenis herbeleven.”
Het boek bestellen
Het boek kost €22,50 en is nu te bestellen via Uitgeverij Pictures Publishers.
De Zuiderwaterlinie
De Zuiderwaterlinie is een unieke ketting van historische vestingsteden en hun ommeland, verbonden door het typisch Nederlandse verhaal van verdedigen met water. Om vijandelijke troepen uit het Zuiden tegen te houden, zette men het land rondom de vestingsteden onder water. Waar vroeger de soldaten aan de grens stonden, vind je nu veel gezelligheid tegen het decor van een rijke geschiedenis. Geniet van de gezellige historische vestingsteden, bezoek een van de stoere forten of ontspan in de bijzondere natuur.
